به نقل از «خبرگزاری آریا»

تفاوت سرگيجه و گيجي سر + علت و درمان

تاریخ انتشار: ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۱۲۶۱۹۵

خبرگزاري آريا -
سر سنگيني نوعي گيجي سر است که به صورت احساس سنگيني در سر بيان مي شود

زن ميانسالي با شکايت از احساس سرگيجه در زمان هاي مختلف مانند راه رفتن، برخاستن، تميز کردن شيشه ها و يا بالا رفتن از نردبان به پزشک مراجعه مي کند و مي گويد نگران است هنگام راه رفتن و يا خانه داري زمين بخورد.

دختر جواني هم مي گويد پس از ورزش کردن احساس گيجي دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ديگري توصيف احساسش برايش سخت است اما مي گويد وقت سوار آسانسور شيشه اي مي شود که از بالا به پايين در حرکت است نمي تواند بيرون را نگاه کند و مي گويد پس از پياده شدن تا چند دقيقه چشمانش سياهي مي رود و حال خود را نمي فهمد. هر يک از ما براي يک بار هم که شده احساس سبک سري، سرگيجه و سياهي رفتن چشم را تجربه کرده ايم.

در بيشتر موارد اين حالت ها مسئله ساز و مهم نيستند اما در موارد مي توانند نشانه يک مشکل مهم باشند . در اين مقاله درباره تفاوت هاي سردرگمي، سرگيجه و گيجي سر و دلايل ايجاد و راه هاي درمان آنها توضيح مي دهيم.

سرگيجه و احساس سبکي سر از شکايت هاي رايج بيماران مراجعه کننده به پزشکان عمومي و حتي متخصصان مغز و اعصاب است. اگر چه سرگيجه، احساس سبکي و حتي سنگيني سر، هر يک به تنهايي براي بيمار يک مسئله آزاردهنده است ولي به ندرت به يک بيماري وخيم و خطرناک تبديل مي شود. سرگيجه يک اصطلاح کلي است که بيشتر براي توصيف دو احساس متفاوت مورد استفاده قرار مي گيرد؛ بنابراين مهم است که وقتي مي گوييد «سرگيجه دارم» دقيقاً چه حسي داريد. به همين دليل براي افتراق اين دو از هم بايد تعريف درستي از سرگيجه، گيجي سر و سردرگمي داشته باشيم.

گيجي سر يا سرگيجه؟
در گيجي سر فرد از احساس منگي و مواج بودن، سياهي رفتن چشم، سبک شدن و احساس سنگيني در سر و سرگيجه شکايت دارد؛ بنابراين گيجي سر يک اصطلاح کلي است که سرگيجه و احساس سبکي سر را در دل خود دارد. اين حالت عموماً با دراز کشيدن بهتر شده و از بين مي رود؛ البته در حالت شديد با احساس غش و يا بيهوشي همراه است. در خارج از ايران کلينيک هاي مخصوص گيجي سر وجود دارند که وقتي بيمار به آنها مراجعه مي کند و شرح دقيق حالت هاي خود را توضيح مي دهد، براساس شرح حال و معاينه فيزيکي مشخص مي شود که «بيمار دچار سرگيجه است يا گيجي سر».

پس از تشخيص، درمان شروع مي شود. وقتي بيمار نتواند توصيف دقيقي از وضعيت خود ارائه دهد و يا نتوان براي توصيف اش معادلي در نظر گرفت، در دسته گيجي سر قرار مي گيرد. از سوي ديگر، سرگيجه عبارت است از توهم حرکت، يعني بيمار احساس مي کند خود يا محيط اطرافش در حال چرخيدن، کشيده شدن به يک سمت و نزديک شدن اشياي موجود در محيط به طرف خودش است. به بياني ديگر در سرگيجه بيمار فکر مي کند خودش يا محيط او در حال حرکت است.

دلايل رايج سرگيجه عبارتند از:
اختلال گوش دروني، وقتي سرماخوردگي به گوش سرايت مي کند و نارسايي خون به مغز، مانند بلند شدن ناگهاني صبح هنگام. اضطراب و دلهره اي که به دنبال آن ضربان قلب افزايش مي يابد و حرکت هاي اشتباه و نادرستي که منجر به افت فشار خون مي شوند نيز مي توانند باعثسرگيجه شوند. جدي ترين عامل سرگيجه خونريزي است. گاهي ممکن است فرد به دليل بيماري هاي دستگاه گوارش روزانه يا در طول هفته دچار خونريزي هاي داخلي باشد که پنهان است. در اين حالت سرگيجه با خستگي بيش از حد نشانه مشکل جدي در دستگاه گوارش است.

شما سبکي سر داريد
سبکي سر احساس شناور و ناپايداري است که در اثر عوامل زيادي مانند کم خوني، آلودگي هوا، بيماري هاي گوش داخلي، بي خوابي، استرس هاي روزمره، اختلال هاي بينايي، عفونت، حساسيت و همچنين تمام بيماري هاي سيستماتيک(کليه، ريه، قلبي و…) ايجاد مي شود. سرگيجه، گيجي سر و سبک سري محدوديت سني ندارند اما بيشتر افراد از اين دو حالت مي ترسند زيرا فکر مي کنند که اين حالت ها مقدمه يک بيماري مغزي مانند تومور، سکته، ام اس و… است. اين ترس موجب اضطراب، تپش قلب، افزايش فشار خون و محدوديت فعاليت هاي اجتماعي افراد مي شود بيشتر دلايل سرگيجه و گيجي سر به تنهايي جدي نبوده و کاملاً قابل درمان هستند.

تازگي ها سر سنگين شده ايد
سر سنگيني نوعي گيجي سر است که به صورت احساس سنگيني در سر بيان مي شود. شايع ترين دليل سنگيني سر عفونت سرماخوردگي است که در آن مخاط سينوس ملتهب و تخليه سينوس مختل مي شود. سردردهاي تنشي و افرادي که مايع مغزي نخاعي آنها کشيده مي شود بيشتر دچار اين حالت مي شوند. بسياري از مردم سنگيني سر را به دليل وجود تومور مي دانند که اين باور نادرست است.


در گيجي سر فرد از احساس منگي و مواج بودن، سياهي رفتن چشم شکايت دارد

سرگيجه ناشي از اختلال در سيستم شنوايي
سرگيجه بسته به سن و شرايط فرد مي تواند دلايل و عوامل مختلفي داشته باشد. بيشتر سرگيجه ها به دليل اختلال در سيستم شنوايي اتفاق مي افتند و مهمترين ويژگي اين نوع سرگيجه، تکرار آنهاست؛ در صورتي که ساير سرگيجه ها پس از مدتي برطرف مي شوند. بيشتر سرگيجه هاي مربوط به گوش مياني ناشي از التهاب هستند و مهمترين دليل آن عفونت حاد ويروس سرماخوردگي است که باعثالتهاب و آسيب گوش مي شود.

حساسيت نيز از ديگر عوامل ايجاد اين نوع سرگيجه است. شايع ترين دليل سرگيجه هاي ناشي از اختلال در سيستم شنوايي، بيماري گوش داخلي است که به نام «سندروم مِنير» معروف است. در اين بيماري، فرد دچار حمله هاي متناوب سرگيجه، تهوع و استفراغ شده و با تغيير وضعيت سر تشديد مي شود. البته علاوه بر اينها بيمار دچار سنگيني پيشرونده و بيشتر اوقات يک طرفه گوش هم مي شود.

در اين گونه بيماران ممکن است صداهاي غير طبيعي در گوش نيز ايجاد شوند. هر چند دليل اصلي آن ناشناخته است اما گاهي به دنبال ضربه هاي وارده شده به جمجمه و يا عفونت گوش داخلي و مياني ايجاد مي شود. فردي که دچار سندروم مِنير است ممکن است به دليل سرگيجه هاي متناوب به زمين بيفتد. حمله هاي سرگيجه ممکن است بين چند دقيقه تا حتي چند ساعت طول بکشند و معمولاً با وزوز گوش و کاهش شنوايي همراهند.

شروع سرگيجه ها ناگهاني است و گاهي شدت سرگيجه به حدي است که بيمار قادر به راه رفتن و ايستادن نيست. در اين حالت به بيماران توصيه مي شود زياد جابجا نشوند و بعد از يک هفته تا 10 روز پس از خروج ويروس از بدن و مصرف دارو بيمار بهبود مي يابد. اگر چه سرگيجه نشانه مشکل خاصي نيست اما از کنار آن نيز نبايد به سادگي گذشت. اگر سرگيجه همراه با وزوز گوش، تهوع و استفراغ شديد و کاهش شنوايي باشد دليل آن بيماري گوش داخلي است. هرگاه سردرد، دوبيني، تاري ديد، بي حسي در صورت يا دست و پا و يا اختلال تعادل در حرکت و راه رفتن با سرگيجه همراه شود، احتمال بيماري دستگاه عصبي مرکزي شامل مغز، مخچه و ساقه مغز بيشتر است.

درمان:
استراحت و تجويز داروهايي است که روي دستگاه تعادلي گوش داخلي اثر آرامبخش دارند و به بهبود بيمار کمک مي کند. بهتر است غذاي فرد بي نمک باشد. ورزش نيز براي کاهش تحريک پذيري دستگاه تعادلي گوش داخلي و پيشگيري از تکرار حمله ها مفيد است؛ البته همه اين موارد بعد از معاينه بيمار بايد توسط پزشک معالج تجويز مي شود.

استرس عامل سرگيجه است يا برعکس؟
برخلاف باور عمومي سرگيجه بيشتر باعث اضطراب و استرس افراد مي شود تا اينکه استرس عامل سرگيجه باشد. اگر چه شواهد بسياري در دست است که نشان مي دهند استرس هاي روزمره مانند شکست هاي زندگي، از دست دادن عزيزان و مشکلات اقتصادي عامل تشديد بسياري از بيماري ها هستند اما اينکه استرس را به عنوان عامل بيماري ها بدانيم، هنوز بحث برانگيز است؛ براي مثال اينکه استرس ناشي از رد شدن کنکور را باعثکته و يا يک بيماري مغزي بدانيم کاملاً اشتباه است.

البته استرس مي تواند باعث تشديد بيماري ام اس، ميگرن و بيماري هاي قلب و عروق شود زيرا در زمان استرس شديد هورمون هاي شيميايي مانند اپي نفرين تشرح مي شوند که باعثعدم کارايي قلب و ايست قلبي مي شوند اما اين اتفاق هميشگي نيست و گاهي بيمار زمينه قبلي دارد و استرس تنها تشديدکننده آن است.

اين مواقع حتماً به پزشک مراجعه کنيد
اگر چه نادرس است که سرگيجه نشانه يک بيماري مهم ديگر باشد ولي اگر همراه هر يک از موارد زير بود، بهتر است سريع به پزشک مراجعه کنيد:
سردرد شديد و متفاوت که به تازگي شروع شده است.
اختلال در صحبت کردن و بينايي و دو بيني
ضعف در پاها و يا دست ها
کاهش هوشياري
اختلال در راه رفتن
بي حسي، حالت گزگز و سوزن سوزن شدن اندام ها

نگذاريد سرگيجه بدتر شود
از تغييرات ناگهاني در وضع و حالت بدن اجتناب کنيد.
از حالت خوابيده به آهستگي بلند شويد و قبل از ايستادن براي چند دقيقه در حالت نشسته باقي بمانيد.
هنگام ايستادن مطمئن شويد چيزي براي گرفتن يا تکيه کردن داريد.
هنگام بروز علائم بي حرکت مانده و استراحت کنيد.
به آهستگي فعاليت خود را افزايش دهيد.
از نورهاي روشن، تلويزيون و مطالعه کردن در هنگام سرگيجه اجتناب کنيد زيرا ممکن است علائم را بدتر کند.
از فعاليت هايي مانند رانندگي، راه اندازي ماشين آلات سنگين و کوهنوردي يا حتي بالا رفتن در سربالايي تا يک هفته بعد از بروز علائم اجتناب کنيد.
استرس هاي زندگي خود را به حداقل برسانيد.
منبع:afkarnews.ir

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۱۲۶۱۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

غربالگری نوزاد چیست؟ بهترین زمان آزمایش غربالگری

به گزارش بازرگانی خبرگزاری مهر، غربالگری نوزادان یکی از مهم‌ترین اقدامات پزشکی برای مراقبت‌های اولیه کودکان است. این فرایند به منظور شناسایی زودهنگام بیماری‌ها و اختلالات مادرزادی در نوزادان انجام می‌شود. هدف از غربالگری، امکان تشخیص به موقع و درمان سریع این اختلالات است تا از بروز عوارض جدی و غیر قابل بازگشت پیشگیری شود.

در طول چند دهه گذشته، برنامه‌های غربالگری نوزادان به طور چشمگیری گسترش یافته و اکنون به بخش جدایی ناپذیر مراقبت‌های بهداشتی نوزادان تبدیل شده است. این برنامه‌ها شامل آزمایش‌های متعددی برای تشخیص زودهنگام بیماری‌های متابولیکی، هورمونی، ژنتیکی و سایر اختلالات است که می‌تواند سرنوشت زندگی کودک را تغییر دهد.

علی رغم پیشرفت‌های چشمگیر در این زمینه، چالش‌های متعددی همچنان وجود دارد. چالش‌هایی مانند دسترسی نامناسب به مراکز بهداشت غربالگری در برخی مناطق، هزینه تست غربالگری نوزاد و موضوعات غیره که نگرانی‌هایی برای والدین نوزادان به وجود آورده است. در این مقاله، به بررسی اهمیت، بهترین زمان آزمایش غربالگری و کلیات تست غربالگری نوزاد خواهیم پرداخت.

اگر در انتظار فرزندتان هستید که هنوز متولد نشده است و در حال حاضر نگرانی برای محافظت از سلامت فرزندتان دارید، این مقاله کمک بسیاری به شما خواهد کرد تا اطلاعات کافی درمورد غربالگری نوزاد به دست آورید.

غربالگری نوزادان چیست؟

غربالگری نوزاد جزو خدمات بهداشت عمومی است که در این فرایند یک سری تست‌ها برای نوزادان طی چند روز هفته انجام می‌شود. در غربالگری، نوزادان تازه متولد شده برای گروهی از اختلالات سلامتی که در بدو تولد ممکن است دچار آن شوند، مورد آزمایش قرار می‌گیرند.

با یک آزمایش خون ساده، پزشکان می‌توانند شرایط نادر ژنتیکی مرتبط با هورمون و متابولیک را که می‌تواند باعث مشکلات جدی سلامتی شود بررسی کنند.

غربالگری نوزادان به پزشکان امکان می‌دهد بیماری‌های مرتبط نوزادان را به سرعت تشخیص دهند تا در صورت وقوع بیماری، درمان را در اسرع وقت آغاز کنند.

دلیل غربالگری نوزادان

برای نوزادانی که مشکل سلامتی دارند، انجام آزمایش غربالگری می‌تواند مزایای بسیار زیادی داشته باشد. آزمایش غربالگری نوزاد با هدف شناسایی نوزادانی است که ممکن است سالم به نظر برسند؛ اما دارای یک بیماری نادر سلامتی هستند که اگر درمان نشود ممکن است آسیب جدی برای نوزاد ایجاد کند. تست غربالگری مانند آزمایش پاشنه پای نوزاد می‌تواند مشکلات سلامتی مانند زردی نوزاد آشکار کند.

بیماری‌هایی مانند زردی نوزادان یا همان یرقان خطر جدی برای سلامت نوزاد دارند و باید در اسرع وقت درمان شوند.

بنابراین، درمان زودهنگام بیماری‌ها می‌تواند سلامت نوزادان را بهبود بخشد و از ناتوانی شدید یا حتی مرگ نوزاد نیز جلوگیری کند.

غربالگری نوزادان چند مرحله است؟

غربالگری بر اساس هر نوزادی ممکن است متفاوت باشد؛ اما به طور کلی آزمایش غربالگری نوزاد شامل مراحل زیر است:

غربالگری شنوایی نوزادان

آزمایش شنوایی نوزاد بلافاصله پس از تولد نوزاد انجام می‌شود. اگر در بیمارستان زایمان کنید، ممکن است قبل از ترخیص شما و نوزادتان، این آزمایش به شما پیشنهاد شود. در غیر این صورت، این تست غربالگری توسط یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی یا پزشک متخصص در چند هفته اول تولد نوزاد انجام می‌شود. در این آزمایش با استفاده از هدفون‌های کوچک و نرم افزار ویژه، تیم پزشکی بررسی می‌کند که کودک شما چگونه به صدا و امواج صوتی پاسخ می‌دهد.

آزمایش پاشنه پای نوزاد

آزمایش پاشنه پای نوزاد شامل گرفتن نمونه کوچکی از خون نوزاد برای بررسی بیماری‌های نادر اما خطرناک (زردی نوزاد) است. یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی از پاشنه پای نوزاد چند قطره خون را روی کارت‌های مخصوص جمع آوری می‌کند تا برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاده شود. پس از غربالگری نوزادان در مراکز بهداشت نتایج این آزمایش غربالگری معمولاً زمانی که کودک شما پنج الی هفت روزه شود آماده می‌شود.

آزمایش قلب نوزاد

این آزمایش برای بررسی شرایط قلبی شناخته شده به عنوان نقص مادرزادی قلبی یا CCHD استفاده می‌شود. این آزمایش ساده یا استفاده از روشی به نام پالس اکسیمتری برای بررسی سطح اکسیژن در خون نوزاد انجام می‌شود.

برای غربالگری نوزادان نارس چه بیماری‌هایی مورد آزمایش قرار می‌گیرند؟

برای غربالگری نوزاد نارس بیماری‌های مختلفی تحت بررسی قرار می‌گیرد. از جمله این بیماری‌ها می‌توان به تیروئید نوزادان اشاره کرد؛ این بیماری باعث کاهش سطح هورمون‌های تیروئید نوزاد و در نتیجه آن عقب ماندگی ذهنی و جسمی نوزاد می‌شود.

فنیل‌کتونوری یکی دیگر از بیماری‌هایی است که در غربالگری نوزاد مورد آزمایش قرار می‌گیرد. فنیل آلانین یکی از اسید آمینه‌های مهم و ضروری بدن است. نقص ژنتیکی آنزیم‌هایی که باعث مصرف فنیل آلانین در چرخه سوخت و ساز بدن می‌شوند، باعث افزایش سطح آن در بدن و ظهور آن در ادرار می‌گردد. در صورت درمان نشدن فنیل کتونوری، سطح بالای فنیل آلانین به بافت مغز آسیب می‌رساند و باعث عقب‌ماندگی ذهنی نوزاد می‌شود. تشخیص زودهنگام و درمان آن با رژیم‌های غذایی خاص سبب رشد طبیعی کودک می‌شود.

افزایش گالاکتوز یا همان گالاکتوزمی، کودکان مبتلا به این بیماری به دلیل نقص ژنتیکی در تولید برخی آنزیم‌ها قادر به استفاده از قند موجود در شیر نخواهند بود؛ بنابراین گالاکتوز خون نوزاد بالا می‌رود و ممکن است باعث بروز آب مروارید و آسیب به کبد و مغز نوزاد شود. از نشانه‌های افزایش گالاکتوز در بدن می‌توان به استفراغ طولانی اشاره کرد که باعث عوارض جبران ناپذیری می‌شود.

همچنین یک مورد مهم دیگر در آزمایش غربالگری نوزاد بررسی کمبود آنزیم G۶PD بوده که به دنبال آن بیماری فاویسم به همراه دارد. در این بیماری یکی از آنزیم‌های گلبول قرمز خون کاهش پیدا می‌کند که می‌تواند باعث بروز بیماری‌های دیگری از جمله یرقان یا همان زردی نوزاد شود.

زردی در بین نوزادان تازه متولد شده بسیار شایع است به همین دلیل باید تست‌ها و آزمایش‌های لازم برای این بیماری انجام شود. زمانی که درجه زردی نوزاد افزایش پیدا می‌کند باید درمان این بیماری فوراً آغاز شود تا نوزاد از عوارض و خطرات احتمالی آن دور بماند.

بهترین زمان غربالگری نوزاد چه وقتی است؟

همان‌طور که اشاره کردیم بلافاصله پس از تولد نوزاد بهترین زمان غربالگری است؛ نوزادان ۷۲ ساعت پس از تولد الی ۵ روز اول زندگی خود بهتر است غربالگری شوند.

نتایج غربالگری نوزادان از نظر کم شنوایی و بیماری قلبی به محض انجام آزمایش در دسترس است.

نتایج آزمایش خون معمولاً در پنج روزگی تا روز هفتم پس از تولد نوزاد آماده می‌شود. در صورت مثبت بودن آزمایش‌های غربالگری به والدین نوزاد اطلاع داده می‌شود.

مثبت بودن تست غربالگری نوزاد به این معنی نیست که کودک قطعاً دارای شرایط وخیم پزشکی است. پزشکان برای تأیید یا رد تشخیص بیماری‌های نوزاد آزمایش‌های بیشتری را تجویز می‌کنند.

اگر بیماری خاصی برای نوزاد تشخیص داده شود، پزشکان ممکن است برای نوزاد با توجه به وضعیت او روش درمانی تجویز کند.

زمانی که نوزاد بیمار می‌شود، باید درمان آن به سرعت شروع شود. درمان نوزاد ممکن است شامل رژیم غذایی، مصرف داروهای خاص یا استفاده از دستگاه‌های درمانی؛ مانند دستگاه فتوتراپی شود.

استفاده از دستگاه فتوتراپی (نوردرمانی) زمانی صورت می‌گیرد که نوزاد مبتلا به بیماری یرقان شده باشد؛ زیرا این روش سریع‌ترین راه درمان زردی نوزاد است. زمانی که بیلی روبین خون نوزاد از حد معمول فراتر می‌شود، دستگاه زردی با تابش امواج و نورهای خاص، سبب تجزیه و دفع بیلی روبین خون نوزاد می‌شود.

این مطلب، یک خبر آگهی بوده و خبرگزاری مهر در محتوای آن هیچ نظری ندارد.

کد خبر 6090064